Wizyta w Muzeum Pienińskim

Treść

20 września 2022 r. grupa wychowanków Centrum Kształcenia i Wychowania OHP w Szczawnicy udała się do Muzeum Pienińskiego im. Józefa Szalaya w Szlachtowej, gdzie poznała historie i kulturę regionu.

Podążając śladami przeszłości regionu pienińskiego, młodzież poznała kulturę i zwyczaje dawnych mieszkańców jeszcze z czasów kiedy Szczawnica nie była uzdrowiskiem.

Zaczęliśmy spacer galerią Dunajca – rzeką łączącą pienińskie miejscowości: Czorsztyn, Sromowce, Szczawnicę i Krościenko. Zatrzymaliśmy się na chwilę w XIII wieku, w tym czasie były zakładane osady przez św. Kingę – patronkę naszego regionu, wznoszono także zamki obronne. Dowiedzieliśmy się dlaczego lokalny kościół w Szlachtowej z wyglądu przypomina cerkiew.

Poznaliśmy tradycję i kulturę mieszkańców wsi pienińskich, których charakteryzowała różnorodność pod względem wyznań i narodowości, ale łączyła wspólna gospodarka pasterska, podobne budownictwo i strój ludowy. Zyskaliśmy informację na temat charakterystycznych zawodów dla regionu: flisactwo, druciarstwo i pasterstwo. Okazało się, że w dzisiejszych bacówkach również używa się „sprzętu” czy przedmiotów, do wytwarzania lokalnych serów – oscypków, takich samych jak dawniej.

Zyskaliśmy wiedzę na temat „Godeł szalayowskich”. Były to bardzo ciekawe informację gdyż okazało się iż jest to unikat na skalę światową. Historia powstawania „godeł” jest bardzo ciekawa, zapoczątkował ją założyciel uzdrowiska - Józef Szalay, aby umożliwiać przybyłym turystom, osobom które chciały skorzystać z walorów uzdrowiska pobyt w Szczawnicy. Chętnych do przyjazdu było więcej niż miejsc w pensjonatach. Józef Szalay zaproponował lokalnej społeczności, aby przyjmowali przybyłych gości w swoich chatach, wynajmując dla nich izby. Gospodarze, którzy chcieli przyjmować gości musieli spełnić odpowiednie wymogi, zapewnić przybyłym gościom odpowiednie warunki mieszkaniowe. Jeśli to zostało spełnione otrzymywali specjalne godło (każdy otrzymywał inne godło)- dzisiaj można by powiedzieć, że to swego rodzaju znak jakości. Takie godło było zawieszane na chacie, był to też znak dla przyjezdnych, że taki gospodarz przyjmuje gości. W Muzeum zobaczyliśmy godła: „Pod lisem”, „Pod pieskiem”, „Pod winogronem”, „Pod pomarańczą”.

Poznaliśmy także metody leczenia dziewiętnastowiecznego uzdrowiska, zaglądaliśmy do dawnych szczawnickich wnętrz. Poznaliśmy gości uzdrowiska, wiele z tych osób pochodziło z elit arystokratycznych, naukowych, literackich, artystycznych, co z pewnością przyczyniło się do rozwoju kultury w tym regionie.

Uporządkowaliśmy swoją wiedzę na temat regionu, poznaliśmy punkt widzenia dawnych mieszkańców, czasy w których żyli ich codzienne zajęcia, przyzwyczajenia. Warto odbyć taki spacer do przeszłości by lepiej rozumieć teraźniejszość i przyszłość.

Zapytaliśmy młodzież co najbardziej podobało się im w Muzeum, oto odpowiedzi:

 - Godła szalayowskie,

- drewniany rower (bez pedałów),

- stroje ludowe, zwłaszcza gorsety, które zostały porównane do współczesnych topów,

- sympatyczna pani przewodnik, która w ciekawy sposób przedstawiła historię i kulturę regionu.

Kinga Lorczyk